Dochodzenie odszkodowania i zadośćuczynienia w sprawach o błędy medyczne

Błędy medyczne są poważnym problemem zarówno dla pacjentów, jak i całego systemu opieki zdrowotnej. W Polsce, jak i na całym świecie, pacjenci mają prawo domagać się rekompensaty w formie odszkodowania oraz zadośćuczynienia, jeśli zostali poszkodowani w wyniku nieprawidłowego postępowania lekarza lub innego pracownika służby zdrowia. Dochodzenie takich roszczeń może być jednak procesem skomplikowanym, wymaga zrozumienia zarówno przepisów prawnych, jak i procedur medycznych.

Czym jest błąd medyczny?

Błąd medyczny to działanie lub zaniechanie działania przez pracownika służby zdrowia, które narusza standardy postępowania medycznego i prowadzi do szkody pacjenta. Mogą to być błędy w diagnozie, nieprawidłowo przeprowadzone zabiegi chirurgiczne, nieodpowiednie leczenie farmakologiczne, czy brak podjęcia koniecznego działania. Aby móc ubiegać się o odszkodowanie, konieczne jest udowodnienie, że istnieje bezpośredni związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy błędem medycznym a szkodą, którą poniósł pacjent.

Rodzaje roszczeń

W sprawach o błędy medyczne, poszkodowany pacjent może domagać się dwóch głównych rodzajów roszczeń:

1. Odszkodowanie – to roszczenie mające na celu naprawienie szkody majątkowej, którą pacjent poniósł w wyniku błędu medycznego. Obejmuje koszty leczenia, rehabilitacji, utraconego zarobku, a także inne straty finansowe, które wynikły z konieczności długotrwałego leczenia lub niezdolności do pracy.

2. Zadośćuczynienie – to roszczenie mające na celu wynagrodzenie szkód niemajątkowych, czyli cierpienia fizycznego i psychicznego, które pacjent przeżył w związku z błędem medycznym. Zadośćuczynienie jest formą rekompensaty za ból, stres, cierpienie oraz inne negatywne emocje, które wiązały się z doznaną krzywdą.

Procedura dochodzenia roszczeń

Dochodzenie roszczeń za błędy medyczne odbywa się zazwyczaj na drodze sądowej, jednak przed skierowaniem sprawy do sądu istnieje kilka kroków, które poszkodowany pacjent może podjąć.

1. Konsultacja z prawnikiem

Pierwszym krokiem w dochodzeniu odszkodowania i zadośćuczynienia jest konsultacja z prawnikiem specjalizującym się w prawie medycznym. Prawnik ten pomoże ocenić, czy w danym przypadku doszło do błędu medycznego, oraz wskaże, jakie dokumenty i dowody będą potrzebne, aby udowodnić roszczenia.

2. Zebranie dokumentacji medycznej

Aby móc dochodzić roszczeń, konieczne jest zebranie pełnej dokumentacji medycznej, która będzie dowodzić zarówno istnienia błędu, jak i szkody poniesionej przez pacjenta. W dokumentacji tej powinny znaleźć się: historia choroby, wyniki badań, opinie lekarskie, karty wypisu ze szpitala oraz inne dokumenty związane z leczeniem.

3. Opinia biegłego

W sprawach o błędy medyczne kluczowe znaczenie ma opinia biegłego lekarza, który oceni, czy rzeczywiście doszło do naruszenia standardów medycznych. Opinia ta może zostać sporządzona na wniosek pacjenta lub prawnika i jest jednym z najważniejszych dowodów w sprawie.

4. Negocjacje z ubezpieczycielem

Wiele szpitali oraz lekarzy posiada ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, co oznacza, że w przypadku błędu medycznego poszkodowany pacjent może starać się o odszkodowanie bezpośrednio od ubezpieczyciela. Negocjacje z ubezpieczycielem są często pierwszym etapem przed skierowaniem sprawy do sądu. Jeśli ubezpieczyciel uzna roszczenia pacjenta za zasadne, możliwe jest szybkie uzyskanie rekompensaty.

5. Postępowanie sądowe

Jeżeli negocjacje z ubezpieczycielem nie przyniosą oczekiwanych rezultatów, pacjent może złożyć pozew do sądu. W postępowaniu sądowym to na pacjencie spoczywa ciężar udowodnienia, że doszło do błędu medycznego, a także wykazania wysokości poniesionych szkód. Postępowanie to może być długotrwałe i skomplikowane, jednak z pomocą prawnika pacjent ma większe szanse na uzyskanie sprawiedliwego odszkodowania.

Co trzeba udowodnić?

Aby sąd przyznał odszkodowanie lub zadośćuczynienie, konieczne jest spełnienie kilku kluczowych przesłanek:

1. Zaniedbanie – pacjent musi wykazać, że lekarz lub inny pracownik służby zdrowia naruszył standardy postępowania medycznego, co oznacza, że doszło do działania niezgodnego z obowiązującymi normami.

2. Związek przyczynowo-skutkowy – konieczne jest wykazanie, że istnieje bezpośredni związek między błędem medycznym a szkodą, którą poniósł pacjent. Jeśli pacjent nie potrafi udowodnić, że błąd lekarza był bezpośrednią przyczyną jego cierpienia, trudno będzie uzyskać odszkodowanie.

3. Szkoda – pacjent musi udowodnić, że rzeczywiście poniósł szkodę, zarówno majątkową (koszty leczenia, utracony zarobek), jak i niemajątkową (cierpienie fizyczne, psychiczne).

Odpowiedzialność lekarzy i szpitali

Odpowiedzialność za błędy medyczne może spoczywać na lekarzu indywidualnym, całym zespole medycznym, a także na placówce medycznej. W zależności od okoliczności sprawy, odpowiedzialność ta może mieć różny charakter:

1. Odpowiedzialność cywilna – lekarz lub placówka medyczna może być zobowiązana do wypłacenia odszkodowania i zadośćuczynienia pacjentowi, jeśli zostanie udowodnione, że doszło do błędu medycznego.

2. Odpowiedzialność karna – w przypadkach, gdy błąd medyczny wynikał z rażącego zaniedbania lub świadomego działania, lekarz może również ponieść odpowiedzialność karną, co może prowadzić do nałożenia grzywny lub nawet pozbawienia wolności.

3. Odpowiedzialność zawodowa – lekarz, który popełnił błąd medyczny, może zostać pociągnięty do odpowiedzialności dyscyplinarnej przez odpowiednie organy zawodowe, co może skutkować zakazem wykonywania zawodu.

Czas przedawnienia

W Polsce roszczenia o odszkodowanie i zadośćuczynienie w sprawach o błędy medyczne podlegają przedawnieniu. Zgodnie z Kodeksem cywilnym, pacjent ma trzy lata na złożenie pozwu od momentu, gdy dowiedział się o szkodzie i jej przyczynie, jednak nie później niż dziesięć lat od popełnienia błędu. W przypadku śmierci pacjenta z powodu błędu medycznego, rodzina zmarłego ma prawo dochodzić swoich roszczeń.

Podsumowanie

Dochodzenie odszkodowania i zadośćuczynienia w sprawach o błędy medyczne to złożony proces, który wymaga odpowiedniej wiedzy prawnej oraz medycznej. Kluczowe jest zgromadzenie odpowiednich dowodów, w tym dokumentacji medycznej i opinii biegłego, a także współpraca z doświadczonym prawnikiem. Odpowiedzialność lekarzy i placówek medycznych za błędy medyczne jest jasno określona w polskim prawie, jednak aby uzyskać rekompensatę, konieczne jest udowodnienie zarówno zaniedbania, jak i szkody.

Autorem wpisu jest adwokat Marek Jaroch, informację o jego kancelarii znajdziecie Państwo w zakładce adwokat Białystok.