Kredyty frankowe – w czym tkwi problem?

Pod nazwą „kredyty frankowe” kryją się kredyty, które Polacy zaciągali w latach 2005-2009 we frankach szwajcarskich (CHF), euro i dolarach. Wbrew powszechnej opinii nie są to kredyty walutowe, ponieważ kredytobiorcom zostały wypłacone złotówki, a nie waluta.

Największa ilość kredytów we frankach szwajcarskich udzielały:

  • mBank
  • Millennium
  • GeMoney
  • Getin Bank
  • Kredy Bank
  • Santander Consumer
  • PKO
  • BPH
  • Euro Bank
  • Raiffeisen,
  • Bank Zachodni WBK
  • Bank Ochrony Środowiska
  • Co robią frankowicze?
  • Od kilku lat kredytobiorcy (popularnie zwany „frankowiczami”) w całej Polsce walczą o swoje pieniądze przed sądami.

Co prawda wielokrotnie w sprawach frankowych wypowiadał się Rzecznik Finansowy oraz Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta, jednak większości nie doprowadziło to do zakończenia sprawy z bankiem.

W zależności od umowy oraz sytuacji kredytobiorców można starać się:

  1. o unieważnienie umowy
  2. tzw. „odfrankowienie” (nie jest to przeliczenie wg kursu NBP ani przeliczenie wg kursu z chwili zaciągnięcia kredytu)
  3. zawieszenie spłaty rat na czas trwania procesu
  4. zwrot ubezpieczenia niskiego wkładu własnego
  5. zwrot ubezpieczenia pomostowego

Unieważnienie umowy
Unieważnienie umowy kredytowej polega na tym, że na podstawie wyroku sądowego umowa o kredyt przestaje obowiązywać i to od chwili jej zawarcia. Wówczas należy dokonać porównania pomiędzy kwotą, którą kredytobiorca otrzymał a kwotą, spłacił, ponieważ strony zwracają sobie, to co wzajemnie otrzymały.

W każdym przypadku klient nie musi spłacać kredytu przez kolejne kilkanaście lat (do końca trwania umowy). Czy uzyskuje dodatkowo wolność od kredytu przez 15-20 lat.
Jeżeli na koncie bankowym widnieje, że kredytobiorca ma do spłacenia dla banku np. 50.000 CHF (około 220.000 zł), unieważnienie oznacza, że oszczędza kwotę 220.000 zł.

Przykład
Jeżeli kredyt był na 200.000 zł, na chwilę obecną został spłacony w wysokości 250.000 zł, to unieważnienie oznacza, że kredytobiorca otrzyma do banku kwotę 50.000 zł , ponieważ o tyle za dużo zapłacił do banku.

Jeżeli kredyt był na 200.000 zł, na chwilę obecną został spłacony w wysokości 180.00 zł, to unieważnienie oznacza, że kredytobiorca musi dopłacić 20.000 zł.

„Odfrankowienie”
Są to rat nadpłacone, czyli różnica między kwotą rzeczywiście zapłaconą przez kredytobiorcę, a kwotą którą powinien zapłacić, gdyby umowie nie występowała klauzula waloryzacji (tzn. nie byłoby przelicznika według kursu sprzedaży waluty). W przypadku odfrankowienia sąd nie przelicza kredytu według kursu NBP ani według kursu z chwili zaciągnięcia kredytu. Wszystkie dotychczas zapłacone rat są zaliczane na poczet spłaty kredytu, ale tak jakby od początku był on wzięty w PLN a nie CHF. Jest to wyliczane na podstawie nowego harmonogramu spłaty, ale od chwili zaciągnięcia kredytu.

Przykład
Jeżeli kredyt został zaciągnięty na kwotę 200.000 zł, to po 10-12 latach spłaty jest nadpłacone ok. 40.000 – 60.000 zł (zależy czy były wakacje kredytowe, czy były robione dodatkowe wpłaty, czy w początkowym okresie były spłacane tylko odsetki).

Zawieszenie spłaty rat
Przez czas trwania procesu sąd może zawiesić spłatę rat kredytu. W sytuacji, gdy z domowego budżetu, w związku z epidemią koronawirusa trudno jest wygospodarować pieniądze na raty kredytowe, wszczęcie postępowania sądowego może stanowić ratunek przed egzekucją komorniczą z mieszkania.

Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego
Stanowiło formę dodatkowego ubezpieczenia kredytu, w sytuacji kiedy kwota kredytu przekraczała 80% wartości nieruchomości w stosunku do zaciągniętej kwotę kredytu. Wynikała z tego konieczność opłacania ubezpieczenia do czasu spadku salda zadłużenia poniżej określonego progu przez bank. Ubezpieczenie jest niezgodne z prawem i podlega zwrotowi.

Przykład
Jeżeli wartość nieruchomości wynosiła 200 000, to jeżeli wartości kredytu przekroczyła 160 000, to do czasu spłaty 40.000 zł kredytobiorca był zobowiązany opłacać ubezpieczenie niskiego wkładu w własnego. Czasami trwało to przez 2-3 lata, składki wahały się od 300 do 800 zł rocznie.

Ubezpieczenie pomostowe
Banki pobierały składkę za ubezpieczenie albo dodatkową opłatę w postaci podwyższonej marży w okresie pomiędzy zaciągnięciem kredytu, a dostarczeniem do banku prawomocnego postanowienia o obciążeniu hipoteki nieruchomości. Najczęściej w umowach była mowa o wzroście marży o 1 punkt procentowy. Czasami w sądzie wpis hipoteki trwał 1-2 miesiące, w większych miastach ok. 1 roku. Ubezpieczenie jest niezgodne z prawem i podlega zwrotowi.

Jakie są szanse powodzenia wygranej?
Aktualne orzecznictwo sądów zostało wsparte orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 3 października 2019 r. w polskiej sprawie frankowej. Trybunał uznał, że kredytobiorca ma prawo żądania nieważności umowy o ile jest to dla niego korzystne. Ponadto Trybunał wskazał, że sąd polski nie może przeliczyć kredytu ani uzupełnić umowy średnim kursem NBP.
Orzeczenie to dotyczy zarówno kursów indeksowanych jaki denominowanych.

W czym może Kancelaria pomoc?
Prowadząc Kancelarię Adwokacką generalnie pomagamy w kompleksowym prowadzeniu spraw i wsparciu frankowiczów, od chwili podjęcia decyzji o współpracy do chwili odzyskania pieniędzy z banku.

Mówiąc szczegółowo, przeprowadzamy:

  1. analizę umowy kredytowej (należy przesłać ją na adres mailowy podany poniżej)
  2. ustalamy czy w umowie istnieją zapisy niezgodne z przepisami prawa
  3. zwracamy się do banku o szczegółowe informację dotyczące wypłaty kredytu i spłat poszczególnych rat
  4. składamy reklamację bo banku
  5. występujemy z propozycją przedsądowego załatwienia sporu
  6. sporządzamy pozew do sądu
  7. uczestniczymy w rozprawach sądowych do czasu zakończenia sprawy w obu instancjach
  8. prowadzimy egzekucję należności z wyroku
  9. cieszymy się razem z klientem z kolejnego sukcesu.
adwokat-tumkiewicz-dorota

Dorota Tumkiewicz

adwokat z Białegostoku

Adwokat Dorota Tumkiewicz jest wpisana na listę adwokatów prowadzoną przez Okręgową Radę Adwokacką w Białymstoku. Zdobyte doświadczenie wykorzystuje z powodzeniem w założonej przez siebie Kancelarii Adwokackiej. Posiada indywidualne podejście do sytuacji faktycznej oraz umiejętność zrozumienia potrzeb Klienta.